Monday 13 December 2010

L-Orizzont: Transesswali tirbaħ il-jedd li tiżżewweġ

http://www.l-orizzont.com/news.asp?newsitemid=68259
1.12.2010

F'deċiżjoni storika għall-persuni transesswali, il-Prim'Awla tal-Qorti Ċivili (Sede Kostituzzjonali) ilbieraħ iddeċidiet li meta d-Direttur tar-Reġistru Pubbliku rrifjuta li jippermetti transesswali tiż­żewweġ lill-maħbub tagħha kien qiegħed jikser il-Konvenzjoni Ewropea għad-Drittijiet tal-Bniedem.

L-Imħallef Raymond Pace, li ppresieda l-każ imressaq minn Joanne Cassar (ritratt), saħaq li d-Direttur tar-Reġistru Pubbliku ma jistax jirrifjuta li joħroġ it-tnidijiet għaż-żwieġ tagħha ma' persuna tas-sess maskil għax għalkemm twieldet bħala raġel issa ċ-ċertifikat tat-twelid jidentifikaha bħala mara.

Cassar, li għandha 29 sena, telgħet ir-Renju Unit fejn għam­let l-operazzjoni li permezz tagħha bidlet is-sess tagħ­ha minn raġel għal mara. Eventwalment hija talbet lill-Prim'Awla tal-Qorti Ċivili biex fiċ-ċertifikat tat-twelid is-sess tagħha jitniżżel bħala fem­minili u fit-28 ta' Ġunju, 2006, il-Prim'Awla tal-Qorti Ċivili ordnat lid-Direttur tar-Reġistru Pubbliku jagħmel it-tibdil mitlub fiċ-ċertifikat fosthom jibdel l-isem "Joseph" għal "Joanne". Fil-fatt it-tfajla nħarġilha ċertifikat bit-tibdil mitlub.

Madanakollu, għalkemm hi applikat biex tiżżewweġ lil dak li kien il-maħbub tagħha, id-Direttur tar-Reġistru Pub­bliku rrifjuta li joħroġ it-tnidijiet taż-żwieġ u għalhekk hija talbet lill-Qorti Ċivili biex jordna lill-istess Diret­tur tar-Reġistru Pubbliku joħroġ it-tnidijiet għaż-żwieġ.

B'digriet tat-12 ta' Frar 2007, il-Qorti Ċivili laqgħetilha t-talba madanakollu d-Direttur tar-Reġistru Pubbliku fetaħ kawża fejn talab li dan id-digriet jiġi rrevokat. Fil-21 ta' Mejju, 2008, it-talba tad-Direttur tar-Reġistru Pubbliku kienet milqugħa fejn fiha l-Qorti Ċivili sostniet li t-talba ta' Cassar biex tiżżewweġ persuna tas-sess maskil tmur kontra l-Att tal-1975, dwar iż-Żwieġ.

Cassar ħadet il-każ qud­diem il-Prim'Awla tal-Qorti Ċi­vili (Sede Kostituzzjonali) fejn ilmentat li skont il-liġi Maltija persuna transesswali hi mċaħ­ħ­da mill-possibilità li tiżżew­weġ persuna ta' sess maskili anke jekk tkun għamlet l-ope­razzjoni msejħa 'gender reassignment' u tkun akkwistat is-sess femminili.

Min-naħa tiegħu d-Direttur tar-Reġistru Pubbliku sostna li l-Artikolu 257A tal-Kodiċi Ċi­vili huwa intiż biss biex persuna li tkun kisbet id-dehra ta' persuna tas-sess opposta ma tkunx imbarazzata meta tipproduċi dokumenti uffiċjali li juru xort'oħra. Skont hu, dan bl-ebda mod ma jfisser li wara l-operazzjoni l-persuna tkun akkwistat 'gender' ġdid.

Fis-sentenza tiegħu l-Imħal­lef Pace jsemmi fost oħrajn kif persuni transesswali għamlu diversi tentattivi quddiem il-qrati lokali u l-Qorti Ewropea biex is-sess tagħhom jiġi rikonoxxut legalment u rriżulta li dan irnexxa fuq diversi fronti fosthom fir-rigward taċ-ċertifikat tat-twelid.

Hu jgħid li minn dakinhar li ċertifikat tat-twelid jinbidel allura l-persuna għandha tiġi ikkonsidrata għall-finijiet u effetti kollha tal-liġi bħala tas-sess indikat fl-istess att ta' twelid. L-Imħallef Pace jsemmi fost oħrajn kif illum hija ċara u konsistenti l-pożizzjoni li ħadet il-Qorti Ewropea fis-sens li persuna li bidlet is-sess tagħha b'mod irriversibbli ma tistax titwaqqaf mill-Istat li tiżżew­weġ persuna tas-sess op­post minn dak rikonoxxut mil-liġi.

"Dak li mhuwiex permess huwa żwieġ bejn żewġ persuni tal-istess sess u persuna li bidlet is-sess tagħha, kif provdut mil-liġi u rikonoxxuta bħala tali, għandha d-dritt li tiżżew­weġ persuna tas-sess oppost għal dak minnha assunt jew akkwistat; altrimenti jekk tiġi impeduta milli tagħmel dan, hija ma tkunx tista' tiżżewweġ, għax ċertament ma tistax tiż­żewweġ persuna tas-sess simili għal dak li twieldet bih għaliex b'hekk tiġi li qed tiż­żewweġ persuna tal-istess sess".

Kien għalhekk li huwa laqa' t-talba ta' Cassar u ddikjara li d-Direttur tar-Reġistru Pub­b­liku ma jistax jirrifjuta li joħ­roġ it-tnidijiet taż-żwieġ tagħ­ha ma' persuna tas-sess mas­kil. Fil-kawża tagħha Cassar kienet assistità mill-Avukati Josè Herrera u David Camilleri.

No comments:

Post a Comment